Stal nierdzewna cieszy się dużą popularnością od lat. Współcześnie trudno wyobrazić sobie profesjonalne lokale gastronomiczne bez wyposażenia wykonanego ze stali nierdzewnej: naczyń, blatów i całych mebli. Dlaczego materiał ten jest tak często i chętnie wykorzystywany w gastronomii? To zasługa przede wszystkim jego korzystnych parametrów.
Stal nierdzewna – co to takiego?
Stal nierdzewna to powszechna nazwa dla stali kwasoodpornej (oznaczanej też skrótem INOX od francuskiego inoxydable, czyli „nieutleniający się”). To cała grupa gatunków stali, charakteryzujących się przede wszystkim wysoką odpornością na korozję, ale też dużą wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne (wgniecenia, zarysowania) oraz świetnym przewodnictwem termicznym. Stal nierdzewna jest też łatwa w czyszczeniu.
Nie dziwi więc, że sprzęt kuchenny wykonany z tego materiału jest tak powszechnie obecny we wszystkich lokalach gastronomicznych. Świetnie nadaje się bowiem do kontaktu z żywnością, jest higieniczny i utrzymuje dobrą kondycję nawet przy intensywnym użytkowaniu.
Dzięki czemu stal nierdzewna jest odporna na korozję?
Korzystne cechy stali nierdzewnej wynikają z obecności przede wszystkim dwóch pierwiastków: chromu i niklu, czasami też molibdenu.
Aby móc nazwać daną stal nierdzewną, musi występować w niej co najmniej 10,5% chromu. Nikiel nie jest niezbędny, jednak to ten pierwiastek decyduje o magnetyczności materiału oraz jego antykorozyjnych właściwościach.
Aby stal wykazywała korzystną odporność na rdzewienie, musi zawierać przynajmniej 8-10% niklu. Składnik ten nadaje też stalowemu sprzętowi ładny połysk i jaśniejszą barwę, dzięki której wygląda on na schludniejszy i zadbany.
Rodzaje stali nierdzewnej i oznaczenia
W zależności od tego, jaka ilość chromu i niklu występuje w materiale oraz tego, czy stal została wzbogacona molibdenem, mówi się o trzech rodzajach stali nierdzewnej:
- stali austenitycznej – powstaje z niej około 70% całego sprzętu gastronomicznego; posiada co najmniej 16% chromu i około 6% niklu, czasami wzbogacana molibdenem, zwiększającym odporność materiału na korozję;
- stali ferrytycznej,
- stali martenzytycznej – ten i poprzedni rodzaj stali charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością mechaniczną, ale za to odrobinę mniejszą odpornością korozyjną.
Tajemnicze oznaczenia stali nierdzewnej
W kontekście stali nierdzewnej podaje się oznaczenia, takie jak 21/0, 18/0, 18/8 i 18/10. Mówią one o zawartości wymienionych pierwiastków.
- I tak stal nierdzewna 18/10 – jedna z najpopularniejszych – to stal, zawierająca minimum 18% chromu i 10% niklu.
Możemy spotkać się również z oznaczeniami AISI 304, AISI 316, AISI 430.
Skrót AISI pochodzi od nazwy Amerykańskiego Instytutu Żelaza i Stali (ang. American Iron and Steel Institute),a liczby oznaczają serie danej stali nierdzewnej. AISI 304 i AISI 316 to stal austenityczna (którą scharakteryzowaliśmy wyżej). Z kolei na serię 400 składają się zarówno stal ferrytyczna, jak i martenzytyczna. Każda z nich jest wykorzystywana w profesjonalnej gastronomii, przede wszystkim pod postacią mebli kuchennych.
Rodzaj stali nierdzewnej | AISI |
stal austenityczna | 304, 316 |
stal ferrytyczna i martenzytyczna | 410, 431, 430 |
Inne oznaczenia, które mogą występować razem z produktami ze stali nierdzewnej
- DIN – norma niemiecka (niem. Deutsches Institut für Normung); niemiecki odpowiednik AISI;
- GOST – norma rosyjska (ros. Gosudarstwiennyj Standart);
- PN – norma polska (Polska Norma);
- EN 10088 – norma europejska (Europejska Norma 10088).
Dlaczego stal nierdzewna tak często pojawia się w lokalach gastronomicznych?
Główny powód to wymogi narzucane przez standardy HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Points). To obowiązujący system zapewniania bezpieczeństwa żywności wykorzystywanej w gastronomii. Kontrole HACCP przeprowadza Sanepid. W ich trakcie zwraca uwagę przede wszystkim na czystość w lokalu.
Dlatego właściciele i osoby zarządzające restauracjami, jadłodajniami, barami i innego typu lokalami gastronomicznymi tak chętnie wybierają wyposażenie wykonane ze stali nierdzewnej. Bo jest odporna na korozję i niekorzystne działanie wysokiej temperatury, łatwa w czyszczeniu i dezynfekcji, a przy tym wygląda schludnie i elegancko.
Naczynia ze stali nierdzewnej świetnie przewodzą ciepło, co zwiększa efektywność gotowania. Na blatach z takiej stali można położyć nawet bardzo gorący garnek, mając pewność, że nic się złego nie stanie. Sztućce nie wpływają w żaden sposób na smak czy aromat przygotowywanych i serwowanych potraw, a meble świetnie sprawdzają się do eskpozycji przyrządzonego jedzenia oraz są łatwe w czyszczeniu, co doceniają wszyscy pracownicy, muszący dbać o higieniczność miejsca pracy.
Powodów, dla których warto wybrać meble i akcesoria ze stali nierdzewnej do lokalu gastronomicznego jest więc mnóstwo. Przy czym wybór ten dyktowany jest zarówno prawnymi wymogami, jak i pragnieniem wygody i bezpieczeństwa w miejscu pracy.
W sklepie Benler oferujemy szeroki wybór mebli nierdzewnych – wszystkie, jakich może potrzebować każdy lokal, w których przyrządza się i serwuje jedzenie.